Taal is essentieel om mee te kunnen doen in de maatschappij. Een goede taalontwikkeling is een van de sterkste voorspellers van schoolsucces (en niet alleen voor taal!). Kinderen die met een taalachterstand naar school gaan, blijven doorgaans de rest van hun leven achterlopen, met alle gevolgen van dien. Hoewel de meeste kinderen hun moedertaal zonder problemen leren, geldt dat helaas dat niet voor alle kinderen.
Taalontwikkelingsstoornis
Er zijn kinderen die een taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben. Taalproblemen worden over het algemeen pas laat vastgesteld, ook omdat deze kinderen een normale intelligentie hebben en er ogenschijnlijk niets aan de hand is. Meestal wordt het pas vastgesteld in het derde levensjaar of nog later. Dat is jammer, omdat er geen periode in het menselijk leven is waar meer wordt geleerd en waar het brein zich sneller ontwikkeld dan in de eerste 1000 dagen. Als we eerder zicht hebben op een mogelijke taalachterstand is er veel te winnen: vroege interventie is effectiever, goedkoper en voorkomt veel problemen.
Kennis is kracht
Begrijpen wat er precies anders gaat in het taalverwervingsproces bij kinderen met een TOS is essentieel. We weten dat kinderen met een TOS problemen hebben met allerlei aspecten van taal: spreken, woordenschat, grammaticale regels, herkenning van woorden. Onlangs toonden we aan dat kinderen met (een vermoeden van) TOS meer moeite hebben met het voorspellen van woorden op basis van werkwoorden.
TOS-fonds
Sinds vorig jaar is er een TOS-fonds opgericht door Kino Jansonius om taalontwikkelingsstoornissen zo vroeg mogelijk te ontdekken en te onderzoeken. Samen met Claartje Levelt (Leiden Universiteit) is Paula Fikkert verantwoordelijk voor het onderzoek van het TOS-fonds.
Meer lezen?
van Alphen, P., Brouwer, S., Davids, N., Dijkstra, E., & Fikkert, P. (2021). Word recognition and word prediction in preschoolers with (a suspicion of) a developmental language disorder: Evidence from eye tracking. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 64(6), 2005-2021.
