In dit thema proberen onze onderzoekers erachter te komen welke mechanismen in het brein belangrijk zijn voor taalverwerving.
Het ritme van taal
In een van onze projecten, geleid door Tineke Snijders, onderzoeken we ritme in het brein. Wanneer we spreken, produceren we geluidsgolven. Sommige geluidsgolven zijn krachtiger dan andere, wat ervoor zorgt dat onze spraak een ritmisch patroon heeft. Ons brein produceert daarnaast hersengolven. Verrassend genoeg synchroniseren de hersengolven van volwassenen met spraak: wanneer we luisteren naar spraak, volgen onze hersengolven datzelfde ritmische patroon.
Onlangs ontdekten we dat het babybrein ook het ritme van spraak volgt en dat dit al vroeg gebeurt, nog voordat baby’s de taal volledig hebben geleerd! We weten echter nog niet hoe deze vaardigheid – het kunnen volgen van het spraakritme – onze manier van taalverwerking en taalverwerving beïnvloedt. Helpt die synchronisatie van brein en spraak ons taal te leren; helpt het ons in een continue stroom van spraak te herkennen waar woorden beginnen en eindigen? Zijn er verschillen tussen kinderen in hoe goed hun hersenen synchroniseren met spraak? Ons onderzoek houdt zich bezig met dit soort vragen.
Taalpatronen herkennen
In een ander project, dat onder leiding is van Rebecca Frost, onderzoeken we de rol van patroonherkenning in taalverwerving. Wij mensen zijn erg goed in het herkennen van patronen in onze omgeving. Bijvoorbeeld, wanneer we een reeks van vormen leren (zoals X 0 X 0 X 0), ontdekken we al snel het patroon: X wordt gevolgd door 0. Spraak heeft ook een patroon, doordat sommige onderdelen vaker na elkaar voorkomen dan andere. Een voorbeeld hiervan is dat de woorden Eet de… vaker worden gevolgd door taart dan door tafel.
Baby’s zijn ontzettend goed in het herkennen van patronen en ze kunnen deze vaardigheid gebruiken bij het leren van taal. Zelfs zonder hun best te doen, kunnen ze informatie berekenen over de manier waarop onderdelen van spraak na elkaar voorkomen (bijvoorbeeld lettergrepen in woorden, of woorden in een bepaalde grammaticale structuur). Dit helpt hen onderdelen van taal te herkennen, zoals woorden, maar ook de regels van taal die bepalen hoe die woorden worden gebruikt. Wij bestuderen de manier waarop baby’s patroonherkenning gebruiken om hun woordenschat en kennis van grammatica op te bouwen.
Meer lezen?
Snijders, T. M., Benders, T., & Fikkert, P. (2020). Infants segment words from songs – an EEG study. Brain Sciences, 10(1), 39.
Stärk, K., Kidd, E., & Frost, R. L. A. (2021). Word segmentation cues in German child-directed speech: A corpus analysis. Language and Speech. Advance online publication.
Frost, R. L. A., Monaghan, P., & Christiansen, M. H. (2019). Mark my words: High frequency marker words impact early stages of language learning. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 45(10), 1883-1898.
